„PEER GYNTA” IBSENA

Premiera „Peer Gynta” Ibsena, rok 1876

Henrik Ibsen, jeden z najbardziej znanych norweskich dramatopisarzy, napisał swój pięcioaktowy dramat alegoryczny w 1867 roku, gdy mieszkał we Włoszech. Sztuka opowiada o upadku, a następnie odkupieniu plebejskiego antybohatera znanego jako Peer Gynt. Autor, zainspirowany norweską baśnią „Per Gynt”, nadał bohaterom dramatu cechy członków swojej rodziny, a całość uczynił satyrą społeczną analizującą i krytykującą modny wówczas w Norwegii nurt narodowo-romantyczny. Dramat został napisany wierszem i pierwotnie nie był przeznaczony do wystawienia na scenie.

W 1874 roku Ibsen poprosił swojego przyjaciela, Edvarda Griega, o skomponowanie tła muzycznego dla swojego dramatu. Mile połechtany faktem, że zaproponowano mu udział w tworzeniu genialnego dzieła „na wskroś przenikniętego norweskim duchem”, Grieg natychmiast zgodził się przyjąć zlecenie. Okazało się ono jednak znacznie poważniejszym wyzwaniem, niż się spodziewał i zabrało mu więcej czasu, niż pierwotnie planował.

Kompozycja muzyczna została ukończona jesienią 1875 roku, a uroczysta premiera sztuki odbyła się 24 lutego 1876 roku w teatrze w Christianii, stolicy Norwegii, która obecnie nosi nazwę Oslo. Choć oprawę muzyczną uznano za arcydzieło, sam Grieg nie pojawił się na pierwszej inscenizacji sztuki, która okazała się spektakularnym sukcesem. Od tamtego czasu suitę „Peer Gynt” Griega, z rozpoznawalnymi motywami takimi jak „Poranek” czy „W grocie Króla Gór”, na całym świecie uważa się za kultową.

Role główne w sztuce zagrali najwybitniejsi aktorzy tamtego okresu: Hendrik Kalusen wcielił się w Peer Gynta, a Thora Hansson wystąpiła jako Solveig.

Ponieważ tembr głosu Thory Hansson został uznany za nieodpowiedni do roli, poruszające partie wokalne Solveig śpiewała z offu nieznana śpiewaczka, aktorka na scenie jedynie niemo poruszała ustami. Nazwisko i pochodzenie śpiewaczki do dziś pozostają tajemnicą, jej głos nie został też zarejestrowany, ale Anna z powieści „Siostra burzy” jest wiernym odwzorowaniem tej postaci.

Z czasem Grieg wzbogacił swoją oryginalną kompozycję o kolejne partie nut i nowe elementy orkiestrowe. Jej ostateczna wersja została opublikowana w 1908 roku, dwanaście miesięcy po śmierci Griega. Składały się na nią dwadzieścia trzy utwory, a całość trwała łącznie dziewięćdziesiąt minut. Suita „Peer Gynt No. 1” jest drugim po „Koncercie fortepianowym” najbardziej znanym utworem muzycznym tego kompozytora.

Prawdziwe historie, które posłużyły autorce za inspirację.